تعريف اضافه وزن و چاقي
اضافه وزن شرايطي است كه در آن وزن فرد از مقدار استاندارد آن بر طبق قد تجاوز كند
چاقي حالتي است كه چربي ذخيره در بدن به حد بالايي برسد .
الگوي توزيع چربي
الگوي توزيع چربي ، ژنتيكي كنترل مي شود و در زنان و مردان متفاوت است .
توزيع چربي اضافي در شكم كه به شكل سيب ديده مي شود
در مردان شايعتر است.
توزيع چربي اضافي در ناحيه ران و باسن كه به شكل گلابي ميباشد بيشتر در زنان ديده مي شود. اين ذخاير چربي جهت نيازهاي دوران بارداري و شيردهي مي باشد.
شيوع چاقي
چاقي مردان و زنان را بسته به نژاد و قوم تحت تاثير قرار مي دهد.
شيوع اين عارضه در زنان بيشتر از مردان است .
علل شيوع چاقي
دريافت بالاي انرژي بصورت فعال از طريق تغذيه بيش از حد شامل: خوردن رژيم هاي پر انرژي
بي تحركي و فعاليتهاي كم انرژي مانند تماشاي مداوم تلويزيون و استفاده طولاني مدت از كامپيوتر
علل چاقي
الگوي رژيم غذايي، فعاليت فيزيكي و ورزش مشخص كننده علت اصلي چاقي هستند.
سبك زندگي ، و استعداد ژنتيكي از عوامل تعيين كننده چاقي هستند.
علل كاهش فعاليت بدني
افزايش دسترسي به وسايل نقليه
ماشيني شدن انجام امور منزل
غيرمعمول بودن ورزش در برنامه روزمره زندگي
افزايش سرگرمي هاي غيرفعال مثل تماشاي تلويزيون و ...
افزايش شغلهاي پشت ميزنشيني
اندازه گيري نمايه توده بدني
افزايش وزن و چربي بدن را كه در اثر عوامل محيطي و مساعد بودن ساختمان ژنتيك فرد ايجاد ميشود، چاقي ميگويند. افزايش وزن و چاقي را ميتوان با استفاده از جدولهاي قد و وزن كه براي گروههاي با جثههاي كوچك، متوسط و بزرگ تهيه شدهاند، مشخص نمود، ولي معياري كه امروزه به طور وسيع براي تعريف چاقي به كار ميرود "نمايه توده بدني“ Body mass index= BMI است. اين معيار از تقسيم وزن (كيلوگرم) به مجذور قد (مترمربع) حاصل ميشود.
تعيين چاقي
روشهاي متعددي براي تخمين چربي بدن و توزيع آن وجود دارند كه در ميان آنها اندازهگيري ضخامت پوست، تعيين محيط قسمتهاي مختلف بدن و اولتراسوند داراي دقت كم يا متوسط هستند.